โรงงานไฟฟ้าพลังงานน้ำจัดได้ว่าเป็นแหล่งผลิตไฟฟ้าที่สำคัญและจำเป็นของประเทศไทยอย่างมาก เนื่องจากว่าโรงไฟฟ้าใช้น้ำจากธรรมชาติเป็นพลังงานในการเดินเครื่องนั่นเอง อย่างไรก็ดีวิธีการใช้โรงไฟฟ้าแบบใช้น้ำนั้นจำเป็นอย่างมากที่จะต้องใช้เขื่อนปิดกั้นแม่น้ำเอาไว้เพื่อให้เกิดอ่างเก็บน้ำ เมื่อเกิดอ่างเก็บน้ำขึ้นมาแล้วเราต้องกักเก็บน้ำให้มีปริมาณสูงจนกระทั่งมีแรงดันมากให้มาหมุนเครื่องกังหันทำให้กลายเป็นกระแสไฟฟ้าได้นั่นเอง อย่างไรก็ดีหลายคนอาจยังไม่รู้ว่าการผลิตไฟฟ้าด้วยโรงไฟฟ้าพลังงานน้ำแบ่งตามการผลิต 4 แบบดังต่อไปนี้
ลักษณะการทำงานของโรงไฟฟ้าพลังน้ำ
1.โรงไฟฟ้าพลังงานน้ำแบบที่มีน้ำไหลผ่านทั้งปี
สำหรับโรงไฟฟ้าแบบแรกไม่จำเป็นต้องใช้อ่างเก็บน้ำหรือเขื่อนแต่อย่างใดเพราะจะมีการใช้น้ำที่ไหลตามธรรมชาติจากลำน้ำที่มีการไหลผ่านตลอดทั้งปี โดยโรงไฟฟ้าแบบนี้จะเน้นการค้าอาศัยอยู่กับเขื่อนผันน้ำซึ่งเป็นเขื่อนชลประทานนั่นเอง ซึ่งสามารถเดินเครื่องการทำงานของไฟฟ้าได้ทั้งปี ขอยกตัวอย่างได้ง่ายๆก็คือโรงไฟฟ้าเขื่อนวชิราลงกรณ์จังหวัดกาญจนบุรีเป็นต้น
2.โรงไฟฟ้าแบบมีอ่างเก็บน้ำที่ขนาดเล็ก
สำหรับโรงไฟฟ้าแบบมีอ่างเก็บน้ำขนาดเล็กนั้น จัดได้ว่าสามารถคอยบังคับให้น้ำไหลและหยุดได้อย่างง่ายดายมีทั้งแบบให้น้ำหยุดประจำวัน หรือบางคนจะให้น้ำหยุดประจำสัปดาห์ก็ได้เช่นกัน การผลิตไฟฟ้าจากคุมให้สอดคล้องกับความต้องการได้เป็นอย่างดี อาจกล่าวได้ว่าโรงไฟฟ้าเป็นช่วงเวลาที่จะต้องจำกัดตามขนาดของอ่างเก็บน้ำอีกด้วย โดยหลายคนคงสงสัยใช่หรือไม่ว่าโรงไฟฟ้าประเภทนี้มีอยู่ที่ไหนบ้าง ขอตอบว่ามีอยู่ที่เขื่อนท่าทุ่งนา ซึ่งอยู่ที่จังหวัดกาญจนบุรี หรือบางคนจะเลือกเป็นโรงไฟฟ้าขนาดเล็กบ้านสันติซึ่งอยู่ในภาคใต้เป็นจังหวัดยะลานั่นเอง
3.โรงไฟฟ้าพลังงานน้ำที่มีอ่างเก็บน้ำใหญ่
โรงไฟฟ้าอันดับต่อไปมีเขื่อนกั้นน้ำที่ใหญ่และสูงสามารถขวางน้ำไว้ให้กลายเป็นทะเลสาบที่มีแรงดันสูง มาถึงหน้าฝนก็จะสามารถกักเก็บน้ำได้เป็นอย่างดี ที่สำคัญยังนำไปใช้ในฤดูแล้งได้เป็นอย่างดีอีกด้วยอาจกล่าวได้ว่าโรงไฟฟ้าแบบนี้มีประโยชน์เป็นอย่างยิ่งเพราะว่าคุมการใช้ไฟฟ้าและการผลิตไฟฟ้าได้สูง หลายๆคนอาจไม่รู้ว่าโรงไฟฟ้าขนาดใหญ่ที่มีการผลิตไฟฟ้าได้สูงจะใช้กระบวนการผลิตแบบนี้ด้วยกันทั้งสิ้น
การผลิตกระแสไฟฟ้าโดยใช้น้ำถือว่าเป็นสิ่งที่ได้รับความนิยมในประเทศไทยมากกว่าการผลิตกระแสไฟฟ้าประเภทอื่นๆ ที่เป็นเช่นนี้ก็เพราะว่าการผลิตกระแสไฟฟ้าโดยใช้น้ำเหมาะกับประเทศเขตร้อนชื้นที่มีฝนตกตลอดทั้งปีโดยไม่จำเป็นต้องกังวลถึงปริมาณน้ำที่จะมาใช้ในการผลิตไฟฟ้าอีกด้วย